Profesjonalna opiekunka medyczna - jakie musi posiadać kwalifikacje?

Zawód opiekuna medycznego to stosunkowa nowa profesja, ponieważ formalnie powstał dopiero w 2008 roku. Opiekun medyczny to zawód dla osób z misją pomagania innym, osób, które potrafią współpracować z pacjentem, pomóc mu z godnością iść przez chorobę i pokonywać codzienne trudności. Bycie opiekunem medycznym wymaga posiadania odpowiednich umiejętności interpersonalnych ułatwiających porozumienie się z pacjentem. Jego zadaniem jest nie tylko pomoc osobie, którą się opiekuje w zakresie higieny fizycznej, ale także kompleksowe wsparcie w różnego typu aspektach życiowych. Należy pamiętać, że mimo jasnego doprecyzowania obowiązków służbowych w ustawie, pozostaje pewien obszar działań opiekuńczych, który wynika bardziej z empatii niż przymusu.

Jaka jest istota powstania tego zawodu? Jak go zdobyć?

Zawód opiekuna medycznego został stworzony w odpowiedzi na braki w infrastrukturze opiekuńczej w stosunku do procesów starzenia się społeczeństwa. Sytuacja demograficzna społeczeństw europejskich pogarsza się w zastraszającym tempie. Szpitalna opieka zdrowotna nie jest w stanie sprostać ilości osób, które potrzebują pomocy ze względu na wiek bądź na zły stan zdrowia. Czasami specyfika choroby pacjenta lub jego stan ogólny dają wskazania do opieki domowej, ale konieczne jest wspomaganie przez profesjonalny personel medyczny. Wtedy z pomocą przychodzą właśnie przedstawiciele zawodu opiekuna medycznego. Zawód opiekuna medycznego jest objęty klasyfikacją zawodów i specjalności na podstawie Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 roku w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. Kształcenie w tym zawodzie prowadzą tylko dwusemestralne szkoły policealne, które kształcą osoby legitymujące się wykształceniem średnim. Szkoły te mogą również prowadzić kursy w zakresie wyodrębnionej kwalifikacji “Świadczenie usług opiekuńczych osobom chorym i niesamodzielnym” dostępne dla absolwentów gimnazjum zakończone egzaminem kwalifikacyjnym. Opiekunami medycznymi są także osoby, które ukończyły zasadniczą szkołę zawodową lub szkołę policealną i posiadają tytuł zawodowy higienistki szpitalnej lub asystentki pielęgniarskiej.

Umiejętności i zadania zawodowe

Zadania zawodowe wykonywane przez opiekuna medycznego są zróżnicowane w zależności od pacjenta, którym się zajmuje. W praktyce bazą do określenia szczegółowych zadań jest współpraca z pielęgniarką i lekarzem z zakresie realizacji planu pielęgnacji osoby chorej lub niesamodzielnej. Opiekun medyczny jest zobowiązany do pomocy pielęgniarce w wykonywaniu zabiegów pielęgniarskich. Praktycznie odnosząc się do tego zagadnienia można stwierdzić, że lekarze i pielęgniarki są odpowiedzialni za aspekt leczniczy w zakresie opieki nad osobą chorą bądź starszą, natomiast opiekun medyczny pomaga takiej osobie wykonywać zwykłe czynności życiowe, które osoba zdrowa wykonuje zwykle samodzielnie. Stopień pomocy udzielanej przez opiekuna medycznego danemu pacjentowi zależy w dużej mierze od stanu psychicznego i fizycznego osoby starszej. Opiekun medyczny jest przede wszystkich odpowiedzialny za czynności związane z higieną osobistą pacjenta. Odnosi się to do wykonywania niezbędnych zabiegów higienicznych potrzebnych pacjentowi, wspierania go jeśli jest w stanie takie zabiegi przeprowadzić częściowo samodzielnie. Istotne jest także utrzymanie czystości w otoczeniu chorego ze szczególnym naciskiem na estetykę łóżka. Opiekun medyczny powinien być także zaznajomiony z technikami karmienia osób chorych i starszych, a także posiadać umiejętności pozwalające mu na wspomaganie pacjenta w rehabilitacji. Chociaż opiekun medyczny nie jest dyplomowanym psychologiem, to do jego zadań zawodowych należy także wsparcie emocjonalne wobec chorego i jego rodziny. Często sytuacja, w której osoba dotychczas sprawna zmuszona jest przez swój stan do korzystania z zewnętrznej pomocy, budzi u pacjenta niechęć i bunt. Opiekun medyczny musi więc być osobą, która z odpowiednią delikatnością i taktem będzie potrafiła pomóc pacjentowi w znalezieniu się w nowej sytuacji. Cierpliwość opiekuna może pozytywnie wpływać na samopoczucie podopiecznego, a w praktyce powodować wzrost jego motywacji w walce o własne zdrowie. Z tego powodu rola opiekuna jako powiernika pacjenta jest bardzo istotna.

Zobacz również: